Voorwoord ACOM Journaal januari 2023
Vlak voor de Kerst werd geformaliseerd dat medewerkers van Defensie die op eerste Kerstdag 2022 voor het ministerie werkzaam waren, een speciale beloning tegemoet kunnen zien in maart 2023. Elders in deze editie van ACOM Journaal leest u daar meer over.
Het ging uiteraard niet vanzelf en ik wil dan ook beginnen met een woord van dank aan allen die zich daarvoor hebben ingezet. Volgens mij is dit een mooi en terecht gebaar; er wordt immers ook de komende tijd weer het nodige verwacht van de medewerkers van Defensie, - en dan is ook dit weer een mooi perspectief: ‘Er komt immers wat aan’.
Perspectief is altijd belangrijk in het leven en dat geldt ook voor Defensie in het algemeen en voor het personeel in het bijzonder. Bij perspectief hoort ook zoveel mogelijk duidelijkheid. Geen loze toezeggingen of beloftes, maar wel zoveel duidelijkheid als mogelijk is. Ook duidelijk maken dat ‘we’ zaken nog niet duidelijker kunnen maken (en waarom) is dan een eerlijke duidelijkheid.
Een mooi voorbeeld daarvan is wat mij betreft de situatie rondom een nieuwe ‘Landmachtlocatie’ in de Flevopolder. Landmachtlocatie heb ik hier overigens bewust tussen aanhalingstekens geplaatst omdat we daarmee de locatie tekort zouden doen. Het gaat immers (planmatig) om een grote (ca. 500 hectare) nieuwe kazerne inclusief oefenterrein waar ook ondersteunende eenheden worden gehuisvest uit meerdere Defensieonderdelen.
Nadat er al steeds meer bekend was geworden over “het concentreren van Defensie op grote locaties” werd begin december “bekendgemaakt” dat het departement inzake een nieuwe kazernelocatie in het midden van het land 4 mogelijke vestigingsplekken onderzocht, waarbij de voorlopige voorkeur uitging naar een ligging in Zeewolde, meer specifiek bij de brug bij Nijkerk.
In de betreffende Kamerbrief werd ook aangegeven dat Defensie in gesprek zou gaan met de provincie Flevoland en de gemeenten over de inpasbaarheid van de kazerne op deze locatie. Dat deze gesprekken vrijwel direct na (of wellicht zelfs voor) het openbaren van deze Kamerbrief tot stand zijn gekomen bleek wel uit de Nieuwjaarstoespraak van de Commissaris van de Koning (CdK) van de provincie Flevoland, de heer Leen Verbeek. De CdK onthulde toen dat Defensie voornemens zou zijn om op de genoemde plek 7000 militairen te gaan huisvesten. Daarnaast zou de te bouwen kazerne ook plaats moeten bieden aan 1300 militairen in opleiding.
Perspectief is goed en duidelijkheid geven waar het kan, nog beter. Maar ik maak mij wel oprecht zorgen over de wijze waarop die duidelijkheid dan tot stand komt of zou moeten komen. Overigens goed om te lezen dat het college van Zeewolde in reactie op de Nieuwjaarstoespraak van Verbeek liet weten de belangen van de inwoners van Zeewolde in het algemeen en die van de direct betrokken inwoners in het bijzonder centraal te zullen stellen in de gesprekken met Defensie. Maar ik zou het nog mooier vinden als Defensie wat meer openheid naar het personeel zou geven en uit zou spreken dat het bij deze keuze (en vergelijkbare keuzes) het belang van Defensie in het algemeen en die van het personeel in het bijzonder centraal zou stellen.
Voor nu is dit wat het is en hopen we maar dat er in deze keuzes ook, of misschien wel juist, voor het personeel van Defensie perspectief en zoveel mogelijk duidelijkheid komt. Want dan kunnen mensen persoonlijke afwegingen maken op basis van dat perspectief. Niet alleen regeren is immers een kwestie van vooruitzien.
Voorwoord ACOM Journaal december 2022
Wat vliegt de tijd weer, ik zit nu achter mijn laptop voor alweer het laatste voorwoord van 2022. Dat de tijd vliegt merken we overigens op alle tafels en bij alle sessies. Om de een of andere onverklaarbare reden begint iedereen zenuwachtig te worden als de Kerstbomen weer worden opgetuigd.
Dan landt blijkbaar het besef dat het einde van het jaar met rasse schreden nadert en dat men nog allerlei zaken op het things-to-do lijstje heeft staan die men al afgerond had moeten hebben of die alsnog voor het einde van dit jaar afgerond (zouden) moeten worden.
Soms vraag ik mij weleens af of het zou helpen om de Kerstbomen het hele jaar te laten staan, wellicht dat er dan voldoende druk op het systeem blijft gedurende het gehele jaar.
Als eenieder dan ook nog eens beseft dat als we alles blijven prioriteren we weer terug zijn bij af en alles weer hetzelfde is, dus feitelijk geen prioriteit heeft. Dan hebben we als een jonge hond achter onze eigen staart gerend, veel energie verbrand en toch is het resultaat nul. Dat zou toch beter moeten kunnen.
Recentelijk verscheen in de landelijke media een aantal berichten aangaande het onvermogen van Defensie om het toebedeelde geld uit te geven, zo zou er maar liefst een miljard “over zijn”. Dat is wel wat dubbel, want “over” is het nooit. Defensie heeft nog steeds veel tekorten, zowel op het personele als op het materiële vlak en wat nu dan “over” wordt genoemd is in feite een onderbesteding. Helaas hebben we minder personeel binnengehaald dan wel gehouden waardoor er minder aan salarissen en dergelijke besteed is. Aan de andere kant is het een complexe kwestie om “geld om te zetten in militair belangrijke goederen”.
Als er al een proces doorlopen is om iets aan te mogen schaffen, zijn het doorgaans geen goederen die op de plank liggen, maar zaken met een lange levertijd. Dat is nu eenmaal al jaren zo en daarnaast is het evident dat Nederland op dit moment niet bepaald het enige land is dat voornoemde goederen wil verwerven. Dat doet iets met de prijs, maar ook zeker iets met de levertijden, beide zaken lopen doorgaans op.
Toch zou ik de werkgever Defensie best willen helpen om een deel van die gelden te besteden. Er zijn nog voldoende zaken overgebleven die we voor het Defensiepersoneel hadden (of zouden) willen bereiken. Ook het personeel van Defensie merkt dagelijks dat er sprake is van een enorme inflatie.
Ook in deze editie van ACOM Journaal ontkom ik niet aan een opmerking over Oekraïne. Ook daar vliegt de tijd, maar dat wordt daar vast anders ervaren. Elke dag zal met de nodige onzekerheid en spanning worden afgewacht terwijl aan de andere kant voor veel mensen het leven moeizaam doorgaat. Een leven waarin vaak onzekerheid en gevaar de boventoon zullen voeren; ik kan me bijna niet indenken wat deze mensen op het moment moeten doormaken.
Op de beelden die voorbijkomen is vooral een heel nat en modderig geheel te zien. Als we dan de berichten in de media volgen over de misdadige aanvallen op de energievoorziening maakt dat het allemaal nog schrijnender. Binnenkort zal deze modder door de ijzige koude aldaar veranderen in een hardere ondergrond, maar ook de koude zal, niet alleen aan het front maar ook in de gebieden waar de energievoorzieningen (steeds) uitvallen voor veel ellende zorgen. Enerzijds wens ik u en de uwen oprecht fijne Feestdagen toe en een voorspoedig, veilig en gezond 2023. Anderzijds hoop ik oprecht dat de oorlog in de Oekraïne spoedig ten einde komt en de mensen daar weer langzaam kunnen gaan bouwen aan herstel en perspectief.