
Voorwoord ACOM Journaal april 2025
De Kamerbrieven, intranetberichten en mediamomenten van Defensie zijn niet meer te tellen. Ik ga gelukkig ook niet over de uitingen van anderen in het algemeen en van Defensie in het bijzonder. Toch valt er wel een bepaalde rode draad op. Wij zeggen al jaren dat Defensie er grote moeite mee heeft zich te houden aan wet- en regelgeving en om gemaakte afspraken na te komen.
Als ik nu eens kijk naar de Kamerbrief “Onze mensen, onze toekomst; meer, beter en sneller“, van 24 maart jl. vallen er wel een paar zaken op. Allereerst kan er wat mij betreft geen discussie over bestaan dat Defensie op vele vlakken serieuze stappen moet zetten. Qua materiaal, materieel, infrastructuur en last but not least qua personeel.
Als we echter kijken naar een aantal zaken die in de brief genoemd worden dan roept dat nogal wat vragen op. Zo staat er dat Defensie met het oog op het huidige dreigingsbeeld nog sneller dan aanvankelijk gepland moet kunnen groeien en moet veranderen van een organisatie die vooral was ingericht op het kunnen uitvoeren van missies in het kader van de tweede hoofdtaak, naar een organisatie die voortdurend inzetgereed is.
Defensie wil die nieuwe organisatie in 2030 of zoveel eerder als mogelijk hebben gerealiseerd. Dat roept dan meteen vragen op. Hebben we de tijd tot 2030 om e.e.a. te realiseren. De spanningen lopen dagelijks op en dan lijkt 2030 wel heel erg ver weg.
Vervolgens staat er onomwonden dat Defensie klaar staat om zo nodig te vechten. Dan is de vraag of men het serieus heeft over heel Defensie of over de krijgsmacht? Als men op Defensie doelt hoe en waar wil men de zeer noodzakelijke burgercollegae dan inzetten? Als men het heeft over de krijgsmacht, hoe zit het dan met de soms zeer beperkt opgeleide dienjaarmilitairen en de reservisten?
Verderop in de brief spreekt men over de vulling. Het zou dan (aanvankelijk) gaan om ongeveer 100.000 mensen: beroepsmilitairen, reservisten (veelal in deeltijd) en burgerpersoneel. Rijst de vraag: als een reservist voltijd werkt moeten we hem of haar dan niet gewoon aanstellen als beroepsmilitair, al dan niet met een tijdelijke aanstelling?
En dan de regelgeving. Hoe gaat men de reservisten verplicht laten opkomen “als het er om spant”. Hoe staat het met de zekerheden van de reservisten die dan verplicht worden huis en haard en ook hun andere werkgever tijdelijk (hoe lang is tijdelijk?) te verlaten om bij Defensie het o zo belangrijke werk te verrichten?
In een eerdere Kamerbrief beloofde Defensie duidelijkheid te scheppen over het meer verplichtende karakter van de reservistenstatus. Daar zouden wellicht nog afspraken over gemaakt moeten worden met werkgevers. Weinig tot niets meer over gehoord.
Ook verrassend is de zinsnede over onze burgermedewerkers. Er zou sprake zijn van een “schaalbare burgercapaciteit”. Hoe ziet men dat? Hoe kan men burgermedewerkers met een deeltijdaanstelling (en soms ook nog een andere baan) verplichten om meer te werken als Defensie dat vereist? Zo zijn er veel meer vragen maar tot slot. Alle medewerkers van Defensie, nu en in de toekomst, dienen vooraf duidelijkheid te hebben over alle rechten en plichten. Maar bovenal dient men volledig en juist opgeleid, opgewerkt en getraind te zijn voor de uit te voeren taken en uiteraard kunnen beschikken over de beste middelen, kwalitatief en kwantitatief, om die taken uit te voeren.
Voorwoord ACOM Journaal maart 2025
In mij vorige voorwoorden heb ik gerept over de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten en “stof tot nadenken”, - overigens los van elkaar. Al hetgeen gebeurd is na de verkiezingen in de Verenigde Staten in het algemeen, en na de inauguratie van Trump op 20 januari 2025 in de rotunda van het Capitool in het bijzonder, heeft een enorme impact gehad op de situatie in de wereld en dat geeft sowieso genoeg stof tot nadenken.
Het is niet aan mij als voorzitter van de ACOM om een mening te uiten over Trump of, de gedoodverfde favoriet om hem op te volgen, JD Vance. Maar ik maak me wel oprecht zorgen over de ontwikkelingen die daaruit voort zijn gekomen.
Overigens is het duidelijk dat “team Trump”, dus inclusief Elon Musk en zijn jonge kind in het Oval Office, anders denken dan presidentiële teams uit het verleden en derhalve ook anders handelen. Daarbij moet ik overigens wel constateren dat veel zaken die ze uit (willen) voeren, zaken zijn die ze in de verkiezingscampagne al hebben aangegeven.
Het Amerikaanse democratische model werkt in de uitvoering immers anders dan wij in onze democratie gewend zijn. Zeker in situaties zoals nu, waarbij de president een Republikein is, en zijn partij zowel in de Senaat als in het Huis van Afgevaardigden een meerderheid heeft. “Gelukkig” grijpt af en toe nog een rechter in als er zaken niet goed gaan, maar dat effect is uiteraard minimaal.
We hebben vermoedelijk allemaal kennis kunnen nemen van de schandalige persconferentie met Zelensky op 28 februari jl. Een persconferentie met een man zonder pak en een paar pakken zonder man. Verbazingwekkend wat ego’s met situaties kunnen doen zoals deze.
De effecten werden snel daarna al voor een deel duidelijk. De signalen uit de Verenigde Staten werden er niet beter op en vrij snel daarna kondigde Trump aan dat er “een pauze” zou komen in de wapenleveranties van de Verenigde Staten aan Oekraïne. Naar het schijnt zelfs voor het materieel en materiaal dat al onderweg was en deels zelfs al in Polen was afgeleverd.
In zijn presidentiële toespraak voor beide Kamers van het Congres, stond Trump wel heel kort stil bij Oekraïne maar echt hoopgevend was dat niet. De president gaf namelijk niet aan dat de pauzering van wapenleveranties beëindigd zou worden. Sterker nog, de dag erna lekte uit dat namens Trump gesprekken zouden zijn gevoerd met oppositieleiders uit Oekraïne en dat lijkt mij toch echt de verkeerde manier.
Daarnaast schrok Europa snel wakker. Men probeert alsnog snel te gaan handelen, maar wat de uitkomst wordt van de Buitengewone Europese Raad op 6 maart, zal de tijd leren. Eerlijk gezegd verwacht ik daar niet veel concreets van. Ik vind het wel goed om te zien dat het overgrote deel van de Tweede Kamer positief staat tegenover de “coalition of the willing” en niet alleen maar politiek bedrijft of oppositie voert. Wat mij betreft is daar nu absoluut geen tijd voor.
Eén ding staat vast. We moeten ons staande houden in een gespannen en minder veilige wereld. Een wereld die elke dag verandert en de laatste tijd zelden in positieve zin. Als de ene president of premier wat zegt weet een ander dat weer te zien als olie op het vuur. Uiteindelijk geeft dat wederom weer veel stof tot nadenken en kunnen we daar als eenvoudige burgers (en militairen) weinig aan veranderen. Wel kunnen we eraan blijven werken om er klaar voor te zijn. Dat is niet makkelijk maar wel noodzakelijk!
Stay safe.
- 1
- 2
- 3
- …
- 36
- Volgende »