Mexicaanse Hond maart 2021
Last Updated on 5 maart 2021, 14:10 by
Transparantie, – een van de vele (ambtelijke) modewoorden van dit tijdsgewricht en veelal te betrekken uit de clichés-schappen in de taalsupermarkt. Transparantie! Ook Defensie ontkomt er niet aan maakt de departementale krant ons diets. Een speciale taskforce (toe maar, – ziet u het voor zich?) “onderzoekt welke maatregelen op korte termijn noodzakelijk en uitvoerbaar zijn. De organisatie gaat lerend voorwaarts als het gaat om openheid van zaken geven.”
Uit het vraaggesprek met de secretaris-generaal en de CDS die de transparantie-expres nawuifden, kunnen wij alvast leren dat er een waar ravijn gelegen is tussen “zinnig geheim en geheimzinnig”. Dat is een diepe, ‘zinnig geheim’ en ‘geheimzinnig’, – het zij ruimhartig toegegeven. Een stuk minder filosofisch en ontnuchterend is de constatering dat een “zorgvuldige vastlegging en archivering” van belangrijke nota’s, dossiers etc. ten departemente, nog heel veel te wensen overlaat.
Maar vrees niet! Immers, als de nood dreigend nabij komt is daar de special taskforce. Die trekt nu, gewapend met “een nieuw archiveringssysteem”, het defensieveld in. In ijltempo langs kazernes, vliegbases en andere legerplaatsen om nijver, doch met grote gestrengheid, orde op zaken te stellen. En daar moeten ook nieuwerwetsigheden als whatsapp- en e-mailberichten aan geloven.
Transparantie! Het is niet zelden newspeak. En in veel gevallen waarin er sprake van zou zijn, is het van een verraderlijke nep-doorschijnendheid. Net als blaadjes gelatine die in warm water gelegd, helder doorschijnend lijken om vervolgens als vale aalgladde drab door je vingers te glibberen. Benieuwd of het de taskforce, wadend door een melasse-moeras van bureaucratische regels, verordeningen etc., lukt om daar een zwak transparantielichtje te ontsteken.
Immers de regelgevingscultuur lijkt zich genesteld te hebben in de genen van de organisatie dat wil zeggen van de mensen die de organisatie vormen. Neem nou de weermannen/-vrouwen van Vliegbasis Woensdrecht. Die toonden hun wettische karakter van strikte, krampachtige naleving van de regels, door informatie over een rap naderend onweer, niet te delen met instructeurs van de KMSL die met VeVa-leerlingen oefenden op het nabijgelegen oefenterrein Ossendrecht. Die oefengroep beschikte over inmiddels achterhaalde weerinformatie. En ach ja, die meteorologen hadden het eng bureaucratische gelijk volledig aan hun zijde toen ze de geüpdatet weersverwachting niet doorgaven aan de VeVa-groep in het veld. Het immer geroemde ‘gezonde boerenverstand’ haperde hier en deed hen helaas niet voorbij die regels denken. Want zoals het adagium luidt nietwaar: Regels zijn regels en daar houd je je aan, anders is het eind zoek en de chaos compleet. En laten we tenslotte wel wezen zeg: Jou treft toch geen blaam als je (adspirant) collega’s in het veld verrast worden door plotseling opstekend noodweer met inslaande bliksem die 14 leerlingen verwondt van wie één zeer ernstig.
Het staat allemaal nuchter en transparant opgeschreven in het onderzoeksrapport ‘Risico’s onderkend?’ van de Inspectie Veiligheid Defensie.
Welnu, op het ‘zwart gat’ van zo’n bijtend koude regel- en instructiecultuur waaruit geen transparantielicht ooit ontsnapt, mag, wat ons betreft, de special taskforce zijn militaire zaklamp met goesting richten.
Overigens ben ik van mening dat het de heilige plicht is van de staatssecretaris van Defensie om chop-chop over de brug te komen met een fatsoenlijke aanzet voor een acceptabel Arbeidsvoorwaardenakkoord.