Mexicaanse Hond december 2023

En zo kon het gebeuren dat (extreem) rechts electoraal via de Partij voor de Vrijheid (PVV), de macht pakte in Nederland. En hoe? Een verpletterende stembusoverwinning die 37 zetels opleverde in de Tweede Kamer, – meermaals door prominenten van de zegevierende partij als ‘nepparlement’ in de hoek gezet.

Bij de eerste de beste exitpoll begon Pavlov zijn soevereine heerschappij in het (extreem) linkse kamp. Gekrijs, gejeremieer en tandengeknars waren er niet van de lucht. En, jawel hoor, daags na de landslide van de PVV trokken al de eerste protestdemonstraties door de Randstedelijke straten.

Kennelijk is bij de demonstranten nog niet het ontgoochelende besef doorgebroken dat de slinger van het sociale uurwerk in het ‘rechtse kwartier’ staat. “Links’ is een scheldwoord geworden, dat afschuw oproept en staat voor elitair, arrogant en moralistisch. Progressieven hebben nu dezelfde positie als liberalen honderd jaar geleden. En net als toen keren sommigen zich wrokkig af van het ‘domme’ kiezersvolk”, luidt kort samengevat de koude-douche-analyse van politiek-historicus dr. Koen Vossen .

Het overgrote deel van de kiezers koos er via een stem op de PVV voor “om de intens verafschuwde Frans Timmermans uit het Torentje te houden. Liever nog Wilders dan links aan de macht! (-) Verontwaardigd over zoveel onbegrip bij de kiezer, dreigt de progressief-linkse achterban zich ondertussen steeds meer in de eigen bastions te verschansen.” Men geeft af op “(-) een op sensatie beluste mediacratie. Ook gaan enkelen zich te buiten aan neerbuigende teksten over ‘domrechtse’ rancuneburgers die niet zelf kunnen denken en alleen maar met hun onderbuik stemmen”, analyseert Vossen ontnuchterend.

In Europa is al sinds enige tijd een kil-gure rechtse wind opgestoken. In Polen, Hongarije, Slowakije zitten (extreem) rechtse, antidemocraten, meer of minder hecht bevriend met Poetin, stevig en comfortabel in het zadel. Ook Nederland verkeert nu c.q. dreigt in die ‘goelag’ te verzeilen.

Zullen wij het dan beleven dat in het Catshuis en op het Binnenhof de bruinrode loper wordt uitgerold voor ‘geëerde gasten’ als daar zijn Viktor Orbán (Hongarije), Robert Fico (Slowakije), Mateusz Morawiecki (Polen), Marine Le Pen (Rassemblement national, Frankrijk), Filip Dewinter (Vlaams Belang), Jörg Meuthen (Alternative für Deutschland), de clowneske Javier Milei (aankomend president van Argentinië die Wilders heeft uitgenodigd op zijn aanstaande Fiesta de Inauguración). Allen zijn het onversneden autocratie-minnende antidemocraten, onverholen sympathisanten, navolgers, en pajongwaaiers van Poetin. Met zulke antikrachten binnen de EU en de NAVO, mogen de vijanden van een militair sterk en verenigd Europa, comfortabel achteroverleunen.

De prangende vraag is: Wat wordt de nieuwe internationale (militaire en politieke) positie van Nederland met een Catshuisbewoner die met glanzende kijkers lonkt naar het Kremlin en de autocratische, de democratie verfoeiende, geestverwanten in Midden- en Oost-Europa, een aspirant premier die zich fel verzet tegen militaire hulp aan Oekraïne en Nederland zo snel mogelijk naar de uitgang van de EU wil dirigeren? Zou de in het centrum-linkse kamp verguisde ‘zondebok’ Mark Rutte als eventuele secretaris-generaal van de NAVO als een soort bliksemafleider kunnen fungeren en een beredderende rol kunnen spelen? ‘Mark R. to the rescue!?’

In hun belangwekkende boek ‘How Democracies Die’, noemen de Harvard-hoogleraren Levitsky & Ziblatt, twee manieren waarop democratieën gemeenlijk de nek wordt omgedraaid: de (militaire) staatsgreep; de gekozen leiders die zich alras als autoritaire leiders ontpoppen. Herman Tjeenk Willink voegt daar nog een derde manier aan toe: ‘verwaarlozing’ en het daarmee gepaard gaande sluipende betonrot.

Nu is dit, – vergeleken met de meeste landen in Europa en de wereld -, in menig opzicht ‘gave land’ met al zijn punten die verbetering c.q. reparatie behoeven, volstrekt niet te vergelijken met de zwakke schijndemocratieën elders op dit continent en de wereld maar, – een citaat toegeschreven aan Lenin -, ‘vertrouwen is goed, controle is beter!’ In dit geval de noodzakelijke parlementaire controle en de alertheid van klokkenluiders. Om de prominente liberaal H.C. Dresselhuys (1925) te parafraseren: “Houd de lampen (der democratie) brandende!”

Mijn hartenwens voor u: Zalig Kerstfeest en Vredig, Gezond Nieuwjaar.

[1] Historisch Nieuwsblad 28-11-’23 (https://tinyurl.com/yyvcbp3n). 2 Herman Tjeenk Willink, ‘Groter denken, kleiner doen’, 2018, Prometheus.